#4 Condition Based Maintenance in een museum

Ton Fleuren, Heijmans Utiliteit – #4 Condition Based Maintenance in het Nationaal Militair Museum

“Zes jaar geleden begon een bijzondere reis”, steekt Fleuren van wal. Hij vertelt over de vijftig hectare grond op de voormalige vliegbasis Soesterberg waar ‘een museum moest komen’. “Een DBFMO-verhaal (Design, Build, Finance, Maintain and Operate) waarbij je het ontwerp moet maken terwijl de prijs al vaststaat.”

“Er waren zesduizend eisen waaraan het nieuwe museum moest voldoen. Dat ontleden is een kunst. We hebben gewerkt in een team met drie architecten: voor de omgeving, het gebouw en de museuminrichting. Daar hebben wij er nog twee aan toegevoegd: een voor hospitality en een voor levensduur.”

“Wij dachten in stenen. Maar ho, stop. Ineens hadden we het door: het gaat niet om het gebouw, maar om de beleving. Om gasten en niet over staal, stenen en constructies.” Er werden ijkpersonen bedacht als referentiekader: de familie De Bruin uit Zwolle. “Hoe ziet hun dag eruit?” Vanaf dat moment werd het proces leuker, vertelt Fleuren. “De architecten dachten niet alleen meer aan hun eigen ding, maar aan de familie De Bruin.”

Heijmans investeerde tachtig miljoen euro. Het gebouw, het terrein, de inrichting, restaurant en winkel, evenementen en beveiliging vallen onder verantwoordelijkheid van Heijmans. Defensie betaalt op basis van beschikbaarheid. Het contract loopt tot 2039. Werkt er iets niet? Dan volgt een korting op de vergoeding.

“Het is een theater geworden met voor miljoenen aan multimedia. Wie kon ons helpen met conditiegestuurd onderhoud? Die kennis was er niet. De lamp van een beamer moet vooral niet stuk gaan. Het liefst vervang je die de avond  voordat hij stuk gaat. We hebben nu theatertechnici in dienst die continu zaken meten en proberen te voorspellen. Daarnaast is zo veel mogelijk techniek gecentraliseerd, zodat we de gast niet hoeven te hinderen.”

Het museum ontvangt vijfduizend bezoekers per dag. “Veel meer dan gedacht.” Heijmans en zijn partners verzamelen continu gegevens en kennis. “Voldoet alles? We hebben foutjes gemaakt, maar we hebben nog 28 jaar om ze op te lossen of aan te passen.”

“In museumland is dit uniek. Dit is het eerste museum in Europa dat op deze manier werkt. Heijmans was ooit een bouwbedrijf. Dit project is een nieuwe manier van risico- en opbrengstdeling, van opdrachtgever- en opdrachtnemerschap.  Er zit een techniek en gedachtengoed achter die we proberen te verbeteren. Wij hebben bijvoorbeeld behoefte aan veel bezoekers, maar hebben geen zeggenschap over de marketing. Toen we in het project stapten wilden we dat ook niet. Met de kennis van nu, kijken we daar anders naar.”

Na twee jaar meten is het energieverbruik verminderd. “De andere apparatuur is zo complex,” zegt Fleuren, “dat loopt nog.” Verder is er veel onderzoek naar wat de familie De Bruin wil.