Nacelle in PZC
19 mei 2021

Artikel PZC geschreven door Frank Balkenende.

VLISSINGEN – Jarenlang keek hij uit op Belgische landerijen, maar nu staat de gondel van een oudere generatie windmolens in De Kaap in Vlissingen. In dit testcentrum gaat Fieldlab Zephyros bekijken hoe de machinekamer van een windmolen op afstand kan worden onderhouden en bediend. Met drones, robots en sensoren. Als dat lukt, hoeft er straks geen monteur meer naar boven te klimmen.

De gondel weegt 60.000 kilo schoon aan de haak. Er moest een dieplader aan te pas komen om het gevaarte naar Vlissingen te brengen. Daar staat hij nu op een stalen frame dat rust op betonblokken. De machinekamer van de Vestas 66, zoals het windmolentype heet, is een cadeautje van de Prior Group. Deze technische en personeelsdienstverlener uit Middelburg is partner in De Kaap.

Levend lab
De ontvanger Fieldlab Zephyros is er reuzeblij mee. In dit levende laboratorium van het netwerk World Class Maintenance dokteren industrie, onderwijs en kennisinstituten slimmer onderhoud aan windmolens uit. Onderhoud op afstand is een speerpunt, want dat hoeven monteurs niet steeds in de windmolenpaal naar boven te klimmen.

De gondel is de machineka­mer van een windmolen. Hij zit bomvol met apparatuur. -Ferry Visser, Fieldlab Zephyros

Om te experimenteren met nieuwe technieken moet je wel een heuse gondel in huis hebben. Projectmanager Ferry Visser: ,,De gondel is de machinekamer van een windmolen. Hij zit bomvol met apparatuur. Van elektrische onderdelen, een grote versnellingsbak tot ondersteunende systemen voor de hydrauliek. Ook het draaien van de kop van een turbine wordt in de nacelle, zoals de gondel in vaktaal heet, geregeld. Om al die onderdelen te inspecteren en te onderhouden, moeten monteurs een paar keer per maand naar boven. Daar willen we vanaf.”

Camera’s en robots
Camera’s en kleine robots zouden het werk van monteurs voor een belangrijk deel kunnen overnemen, zegt Visser. Met het groeiend aantal windparken op zee neemt de behoefte aan dit soort oplossingen toe: ,,In De Kaap willen we slimme onderhoudstechnieken ontwikkelen en beproeven. Met een heuse gondel in huis krijg je daar veel meer gevoel bij. De machinekamer van deze gondel functioneert weliswaar niet meer, maar we kunnen er nog wel stroom opzetten. Het dak gaat er nog af, want nu is het een krap en donker hol. Een voormalig Vestas-monteur is bereid ons daarmee te helpen. Stap twee is om de gondel op een stukje paal te zetten. De paal hebben we nog, net als de toren. Die ligt nu bij Sagro in de haven van Vlissingen. Of we ook de toren kunnen plaatsen, is de vraag. We moeten nagaan of dat qua hoogte allemaal past.”

Studenten
De windmolengondel zal meer studenten naar De Kaap trekken, verzekert Visser. De HZ University of Applied Sciences en mbo-school Scalda, die op een steenworp afstand van De Kaap zijn gevestigd, willen de gondel inzetten bij hun onderwijsprogramma’s. Scalda bezit een opleiding tot windmolenmonteur en de HZ biedt een minor duurzame energie op zee. Visser: ,,Ook Zeeuwse ondernemers kunnen in De Kaap terecht om eigen techniek voor windmolenonderhoud te testen. Als uit toekomstige experimenten bruikbare technieken rollen, dan volgen testen in bestaande windmolens.”