6 mei 2021


Eén van de grootste ergernissen in het verkeer is vertraging door file. Hoe fijn zou het zijn als we in de toekomst nooit meer in de file hoeven te staan? Dat voorkomt niet alleen ergernis, maar ook ongelukken. Bovendien bespaart het geld omdat mensen geen vertraging meer oplopen tijdens hun reistijd. Aangezien de hoeveelheid verkeer op de weg alleen maar groeit, moeten we met andere ideeën komen om file op te lossen. Data speelt daarin een belangrijke rol. Philline Dikker is data scientist en heeft gewerkt aan het voorspellen van verkeersverstoringen. Ze beantwoordt 5 vragen over data science in de infrasector.

Is het mogelijk om drukte te voorspellen?

Philline: “Jazeker, en zelfs met een hoge betrouwbaarheid. Ik heb zelf onderzoek gedaan naar verkeersdrukte in een tunnel. In de praktijk zien we vaak dezelfde patronen voordat een tunnel volloopt met verkeer. Om drukte te voorkomen, wil je die patronen doorbreken. Dat kan bijvoorbeeld door een seintje naar navigatiesystemen te verzenden als het model een bepaald patroon herkent. Het risico van zo’n voorspelling is echter dat er op een andere plek file ontstaat.

Wil je dit soort voorspellingen echt zinvol maken, dan moet je kijken naar het totaalplaatje.”

Hoe begin je met het maken van zo’n model?

“Als data scientist heb je te maken met twee type eisen: die van het model zelf en die van de achterliggende business case. Eisen voor het model zijn bijvoorbeeld dat het snel en betrouwbaar is. Eisen rondom de business case kunnen gaan over het veiliger maken van de tunnel, het verminderen van CO2-uitstoot of het voorkomen van file. Zodra alle eisen duidelijk zijn, ga je het model ontwikkelen. Hiervoor breng je alle beschikbare data samen – denk aan de gegevens uit lussen in het wegdek of camera’s boven de weg – en ga je op zoek naar verbanden en bouw je het model. Dat toets je het met de werkelijkheid en je berekeningen, om het vervolgens te verbeteren. Die cyclus herhaal je tot de voorspellingen uit het model kloppen en je aan de vooraf gestelde eisen voldoet.”

Hoe staat het er momenteel voor met data science in de infrasector?

“Momenteel is het nog in opkomst. Je merkt dat de interesse in data science steeds groter wordt, maar dat er ook nog veel onzekerheid omheen zit. Wat betekenen deze modellen voor onze privacy? Werken ze wel echt? En kost het niet vooral heel veel geld? Om dit soort onzekerheden weg te nemen, leg ik vaak stap voor stap uit hoe een data science-model werkt. Vaak ziet het er ingewikkeld uit, maar zijn de processtappen prima te begrijpen. Er zijn gelukkig ook steeds meer succesvoorbeelden die ik kan benoemen. Daardoor zien mensen er de meerwaarde van in.”

Waar staat data science volgens jou over 5 jaar? En over 50 jaar?

“Ik denk dat losstaande systemen over 5 jaar al in staat zijn om meer te voorspellen. Dit gebeurt nu ook al, bijvoorbeeld door navigatiesystemen die andere routes aanbevelen bij file of ‘groene zones’ op wegen met veel verkeerslichten. Dat ga je op steeds grotere schaal zien.

Philline Dikker: “Over 50 jaar hebben we een compleet systeem van bronnen die data verzamelen en aan elkaar doorgeven, auto’s die met elkaar communiceren en modellen die een totaalbeeld hebben van de situatie over al het verkeer. Files behoren dan tot het verleden. Althans, dat is mijn droom.”

Wat is ervoor nodig om dit te bereiken?

“Samenwerking tussen heel veel organisaties. Wat je nu ziet, is dat organisaties alleen voor zichzelf modellen ontwikkelen. Maar om de kracht van data science volledig in te zetten, is het noodzakelijk om samen te werken en van elkaar te leren. Initiatieven zoals Fieldlab CAMINO zijn daar een goed voorbeeld van. Het is goed om hier al over na te denken nu voorspelbaar onderhoud nog in de kinderschoenen staat. Zo kun je er namelijk voor zorgen dat verschillende partijen op dezelfde manier hun systemen gaan inrichten. Dat maakt het in een later stadium veel makkelijker om alle data te combineren. Uiteindelijk heeft iedereen hetzelfde doel: het proces optimaliseren. Om dat doel te bereiken, is het slim om de krachten te bundelen.”

Philline is één van de sprekers tijdens het CAMINO-event op dinsdag 11 mei. Hier behandelt ze de maatschappelijke businesscase achter Smart Infra. Dit online event bijwonen? Meld je hier aan!