Fieldlab CAMINO

In Fieldlab CAMINO staat het meten van de status van infrastructuur met behulp van sensoriek en gegevensanalyse centraal. De Nederlandse infrasector is op zoek naar innovatieve manieren om het onderhoud van onze infrastructuur te verbeteren, tegen lagere kosten. Niet in de laatste plaats aangezien het overgrote deel van de infrastructuur oud of verouderd is. Deze zogeheten ‘aging assets’ vragen extra aandacht. Actie is nu vereist om te voorkomen dat er binnen enkele jaren onverwachte grote (spoed-)vervangingen noodzakelijk blijken of onveilige, onbetrouwbare en oneconomische situaties ontstaan.

Doel Fieldlab CAMINO

Het oorspronkelijke doel is radicaal: het onderhoud van infrastructurele werken 100% voorspelbaar maken. Na 8 jaar experimenteren, ervaring opdoen en kennis uitwisselen, is onder andere geleerd dat voorspelbaar onderhoud niet in 100 % van de gevallen rendabel is. Dat maakt de ambities binnen CAMINO niet minder groot: het toepassen en breed uitrollen van innovatieve datagedreven oplossingen voor onderhoud en assetmanagement in de infrasector, om de waarde van deze infrastructuur voor de maatschappij te maximaliseren.

Just in time

Klassieke oplossingen in de vorm van correctieve en preventieve onderhoudsactiviteiten volstaan niet meer. Uitdagingen rondom infra vragen om ‘just-in-time maintenance’: precies op tijd om te voorkomen dat iets stuk gaat, maar niet te vroeg om kostenverspilling tegen te gaan. Dat vergt een slimme aanpak: smart maintenance, waarbij we voluit gebruik maken van nieuwe ontwikkelingen zoals het inzetten van sensoriek, datavoorspellingsmodellen, big data en het Internet of Things (IoT).

Slim verbinden

Fieldlab CAMINO is een uniek project in de infrasector; uniek omdat er op vele manieren ‘slim verbonden’ wordt. Om te beginnen wordt er samengewerkt in de zogenoemde triple helix: (semi)overheden werken samen met bedrijven, universiteiten en hogescholen. Daarnaast wordt samengewerkt over verschillende schakels van de infra-onderhoudsketen heen: asset owners, service providers en overheden. Innovaties worden voor de gehele infrasector toegepast in de deelclusters: (pomp)gemalen, tunnels, bruggen en sluizen. Tot slot werkt CAMINO als Smart Industry Fieldlab op zichzelf weer samen met de circa 15 andere Smart Industry Fieldlabs in Nederland. Fieldlab CAMINO is sinds november 2017 volwaardig Smart Industry gecertificeerd.

CAMINO focus

Living labs CAMINO

De lopende projecten zijn:

• Proeftuin Machine Learning Pompgemalen
  Machine learning is één van de toepassingsvormen van kunstmatige intelligentie. Door de inzet van – vaak zelflerende – mechanismen kunnen voorspellingen worden gedaan, maar ook optimalisaties in bijvoorbeeld de aansturing van onderdelen. In deze proeftuin slaan 4 waterschappen de handen ineen, om kennis te delen, maar ook concrete stappen te zetten rondom de inzet en verdere ontwikkeling van machine learning in haar activiteiten. Primaire focus hierbij ligt op de toepassing van machine learning op de aansturing en het onderhoud van pompgemalen. Dit kunnen zowel droog als nat opgestelde pompgemalen zijn, alsook rioolgemalen of oppervlaktegemalen. De betrokken waterschappen/uitvoeringsorganisaties zijn Waternet, Hoogheemraadschap Rijnland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) en Waterschapsbedrijf Limburg (WBL).

• Fieldlab Monitoring Zeelandbrug
  De Zeelandbrug is bijna 60 jaar oud. Om nog tientallen jaren veilig gebruik te kunnen maken van de brug, is onderhoud van belang. Dit mag uiteraard zo min mogelijk ten koste gaan van de beschikbaarheid van de brug en tevredenheid van de gebruikers. Daarom zijn Istimewa Elektro, HZ University of Applied Sciences, Provincie Zeeland en World Class Maintenance begonnen met een proeftuin met als doel om het onderhoud aan de brug slimmer en efficiënter te plannen, met als stip op de horizon 100% voorspelbaar onderhoud.
  
  De eerste proeftuin, gericht op het bascule gedeelte van de brug, is inmiddels afgerond. In 2024 heeft de Provincie Zeeland, samen met de TU Delft, HZ University of Applied Sciences, Witteveen+Bos en stichting World Class Maintenance besloten om het Fieldlab Monitoring Zeelandbrug op te richten. Binnen deze nieuwe samenwerking wordt voor de gehele brug onderzocht wat de huidige staat is en hoe de constructie reageert op verschillende belastingen. Voor meer informatie over dit project en de resultaten van de voorgaande fase, zie de pagina Fieldlab Monitoring Zeelandbrug.

• Proeftuin Spoorbruggen ProRail
  ProRail heeft ongeveer 70 beweegbare bruggen in beheer. Storingen aan deze bruggen resulteren in grote hinder voor het trein- en bootverkeer. Door de bruggen te monitoren, kunnen we storingen sneller herstellen en terugkerende storingen voorkomen. De proeftuin van ProRail richt zich in eerste instantie met name op de spoorbruggen bij Gouda en Leeuwarden, maar opschaling van de geleerde lessen naar alle beweegbare bruggen van ProRail is het doel.
  

• 7 implementaties Programma Datagedreven Assetmanagement (Rijkswaterstaat)
  De afgelopen jaren heeft Rijkswaterstaat veel geëxperimenteerd met datagedreven assetmanagement op meerdere typen assets. Dit is een intern programma, waar op verschillende assets en asset-typen onderzocht wordt hoe datagedreven assetmanagement toegepast kan worden. Dit gaat in nauwe samenwerking met betrokken aannemers. Hoewel het DGAM-programma formeel geen CAMINO-proeftuin is, onderhoudt Rijkswaterstaat nauwe banden met het fieldlab, en wordt regelmatig kennis en ervaring uitgewisseld met andere infrapartijen tijdens CAMINO-bijenkomsten, rondom specifieke asset-typen.

• Implementatie Datagedreven Assetmanagement Salland-Twentetunnel (Rijkswaterstaat)
  De Salland-Twentetunnel is één van de implementatie-assets binnen het programma Datagedreven Assetmanagement (DGAM) van Rijkswaterstaat. Deze implementatie is onderdeel van een loosely coupled tunnelcluster in oprichting, waarin kennis en ervaringen op het gebied van datagedreven assetmanagement rondom tunnels worden uitgewisseld. De ambitie is om een bredere beweging rondom standaardisering en uniformering van datagedreven assetmanagement rondom tunnels op gang te krijgen.

• Proeftuin Spoortunnels ProRail
  ProRail heeft 20 spoortunnels in beheer, welke allemaal zijn uitgerust met verschillende tunnel technische installaties (TTI’s). Bij de tunnels komen storingen minder vaak voor, maar toch is het gebruik van data en monitoring interessant voor ProRail. Data kan namelijk ook helpen bij het efficiënt beheren van een tunnel en het (sneller) aantonen van de veiligheid van de tunnels. ProRail richt zich op dit moment nog vooral op het ontsluiten van de data van de verschillende tunnels. De data van de Nijverdalspoortunnel en de Overkapping Barendrecht zijn inmiddels ingewonnen en nu zal worden opgeschaald naar andere tunnels.

• Onderzoek skills & competenties smart maintenance (ISSO)
  Binnen de proeftuinen van Fieldlab CAMINO ligt de nadruk veel op technologische innovatie en nieuwe oplossingen. Voor de veelbelovende oplossingen die breder uitgerold/opgeschaald moeten worden geldt echter ook dat daarvoor de juiste, en voldoende, kennis en competenties beschikbaar moeten zijn. In opdracht van Wij Techniek voert ISSO, ondersteunt door CAMINO, een onderzoek uit naar de benodigde kennis en competenties voor smart maintenance in de infrasector. Het onderzoek moet handvatten bieden om aanvullend scholings- en trainingsaanbod te kunnen ontwikkelen voor de infrasector van de (nabije) toekomst.

Inmiddels zijn de volgende projecten afgerond:

• Standaardisering & uniformering digitaal infra ecosysteem
  Voorspelbaar onderhoud begon een aantal jaren geleden als een innovatief concept. Inmiddels hebben we in diverse proeftuinen veel ervaring opgedaan over de mogelijkheden en moeilijkheden bij de toepassing en/of uitvoering ervan. Natuurlijk is er nog veel te leren, maar steeds meer kijken partijen naar uitrol en hiervoor benodigde organisatorische inrichting. Hierbij wordt gedacht aan het vormgeven van een digitaal infra ecosysteem, waarin sectorbreed niet alleen kennis, maar ook concrete data kan en zal worden gedeeld. Belangrijk hiervoor is dat niet enkel technische afspraken worden gemaakt, maar ook afspraken over definities en standaarden. CAMINO-breed is dit één van de ambities voor 2022, welke direct wordt bestuurd vanuit de landelijke stuurgroep. De focus hierbij in beginsel zal liggen op de toepassing en inrichting van een digitaal ecosysteem rondom tunnels.

• Sewer Measuring Tool
  Bij riool denken we vaak aan publieke rioolstelsels. Er zijn echter ook industriële rioolstelsels. Deze vervoeren vaak gevaarlijke stoffen af naar opslag en/of zuivering. De eisen aan industriële riolen zijn vaak heel anders dan aan publieke riolen.
  Sitech (de beheerder van Chemelot Industrial Park) werkt aan diverse experimenten, met als doel meer realtime zicht te krijgen op de actuele conditie van het door haar beheerde rioolstelsel. Een voorbeeld hiervan is de Sewer Measuring Tool. 

• De Slimme Vecht
  Datagedreven werken kent natuurlijk meer toepassingen dan enkel asset management. Proeftuin De Slimme Vecht gaat over de inzet van digitale innovaties rondom de handhaving en veiligheid op en rond rivier De Vecht in Overijssel.Voor Waterschap Vechtstromen is deze proeftuin een nieuwe vorm om ervaring op te doen op het gebied van digitalisering en datagedreven werken. Het project wordt gesteund vanuit de innovatieraad en met meerdere marktpartijen en kennisinstellingen worden diverse innovaties parallel aan elkaar getest. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verbeteren van de digitale informatievoorziening, maar ook aan detectie van vaartuigen of andere activiteiten op en rond het water, bijvoorbeeld in het beschermde natuurgebied waar de Vecht doorheen stroomt.

• Brede kennis railmonitoring
  Railinfra is een specifiek domein binnen de algehele infrastructuur. Belangrijkste assets zijn de rails, wissels, energievoorziening, stations, etc. Binnen CAMINO delen meerdere railinfra asset owners periodiek hun inzichten over verschillende proeftuinen en experimenten met datagedreven innovaties rondom railinfra. Denk hierbij aan activiteiten van ProRail bij het havengebied Moerdijk, experimenten op Chemelot in Zuid-Limburg en experimenten vanuit RET op haar infra in Rotterdam. 

• Programma voorspelbaar onderhoud RET
  RET is in Rotterdam en omgeving verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van zowel rijdende assets (tram, metro en bus) als vaste infra (rails, tunnels, bovenleiding, etc). Zij gelooft in digitaal asset management en de waarde van voorspelbaar onderhoud. Hiervoor heeft RET een programma opgestart met als doel om het meest efficiënte en effectieve beheer en onderhoud op haar assets toe te passen, door datagedreven te werken. Zij richt zich hierbij op het opstellen van use cases en het opstarten van experimenten hieromtrent. 

• Rijkswaterstaat implementatietest West-Nederland-Noord (WNN)
  Rijkswaterstaat gelooft in voorspelbaar onderhoud. Zij zien dit als een integraal onderdeel van datagedreven asset management. Hiervoor hebben in het verleden meerdere proeftuinen gelopen (zoals bijv Proeftuin Sluis Eefde). Inmiddels is Rijkswaterstaat aan het toetsen wat zij organisatorisch en ook juridisch moet inrichten om voorspelbaar onderhoud breder uit te rollen. Hiervoor is één centrale proeftuin gestart, namelijk in de regio WNN. De proeftuin vindt plaats op het gemaal IJmuiden en de nabijgelegen Oranjesluizen. Uitkomsten van deze proeftuin zullen de basis zijn voor besluitvorming richting verdere technische, contractuele en organisatorische uitrol. 

• SMART SCIT
  Sitech Services, Gemeente Enschede, DEMCON, Acquaint en Roelofs Groep werkten samen aan de ontwikkeling van SMART SCIT (Smart Sewer Condition Inspection Tool). De ambitie was om huidige conditie van rioolbuizen, zowel openbaar als industrieel, beter en slimmer te monitoren. De huidige inspectie-oplossingen bleken niet toereikend te zijn.

• Proeftuin Sluis Eefde
  Rijkswaterstaat, Mobilis, Croonwolter&dros, ifm, EnerGQ, C-Cube, KE-works en Universiteit Twente hebben samengewerkt in dit project. De doel was om nieuwe manieren van conditiemonitoring en Smart Maintenance te ontwikkelen. Het project was tevens onderdeel van het interne programma bij Rijkswaterstaat (Vitale Assets) rondom Smart Maintenance.

• Proeftuin Stuw de Haandrik
  Waterschap Vechtstromen, IV-Infra, Kade-Inspectie, StabiAlert, VAN HETEREN, Saxion Hogeschool en Universiteit Twente werkten aan dit project. Het doel van het project was het ontwikkelen van een “slimme Stuw” welke (semi-)automatisch zicht geeft op de actuele conditie, deze met behulp van algoritmen analyseert en op basis daarvan automatisch komt met verbeteringsvoorstellen rondom de constructie of het benodigde onderhoud. De ambitie was om object specifieke kenmerken van Stuw de Haandrik in beeld te brengen om de implementatie van Smart Maintenance mogelijk te maken.

• De pratende brug
  Betrokken asset-owner bij dit project was Provincie Overijssel. De ambitie was tweeledig: (1) automatische detectie om veilige bediening van beweegbare bruggen mogelijk te maken en (2) slimme manier van conditiemonitoren ontwikkelen om de implementatie van Smart Maintenance mogelijk te maken.

• Proeftuin CAMINO Rail: omgezet naar permanente samenwerking.
  NS Techniek en ProRail hebben een proeftuin geïnitieerd voor het testen en toepassen van nieuwe of vernieuwende technieken teneinde meer zicht te krijgen op de conditie van de rollende én vaste rail-infra, inclusief haar directe omgeving. Deelnemers brengen kennis en ervaring in op het gebied van onderhoud, monitoring en beheer van railsystemen en kunstwerken, meet- en analyse technieken en data-architectuur en dataopslag. De deelnemers voeren het project gezamenlijk uit.

• ISM
  Rijkswaterstaat, Deltares, Copernicos Groep en World Class Maintenance streefden ernaar met het project ISM (Implementatie Smart Maintenance) om een systeem dynamisch model te creëren welke bruikbaar is voor te maken keuzes bij de implementatie van Smart Maintenance. Focus hierbij op sociale innovatie, ofwel: alle relevante factoren anders dan techniek. Denk hierbij aan zaken als contracten, organisatie-inrichting, borgen van juiste besluitvorming, samenwerkingsverbanden etc.

• Zelflerend Riool Almelo (RTC)
  Gemeente Almelo, Waterschap Vechtstromen, Benchmark Electronics, Nelen & Schuurmans, Inter Act en Deltares ontwikkelen samen een slimmer riool. De ambitie is om mogelijkheden van Machine Learning in te zetten met als doel het Riool Totaal Concept (RTC) te optimaliseren op (1) energieverbruik en CO2-reductie, (2) optimalisatie waterstromen (voorkomen overstorten en ‘water op straat’) en (3) conditiemonitoring / Smart Maintenance.

 Projectpartners en leden CAMINO

Meedoen?

Deelprojecten zijn actief in de uitvoeringsfase en/of gekoppeld aan een lopend onderzoekstraject. Wil je meer weten over bijdragen of aansluiten bij Fieldlab CAMINO? Meer informatie via projectleider Ruben Ogink.